Pedaran : Ki ÉdasNgeunteung ngerupakeun kecap pagawéan, robahan tina kecap eunteung. Nya moal aya nu bireuk deui atuh kana barang nu ngaranna eunteung mah. Pikeun awéwé atawa wanoja mah eunteung teu sirikna geus dijieun dulur pet ku hinis. Layeut lir gula jeung peueut. Tara pukah. Éstu gegentétan baé. Kamana waé nyi mojang indit éta eunteung teu weléh ngukuntit.
Eunteung gunana pikeun ngeunteung. Pikeun ninggali kalangkang diri sorangan, utamana mah beungeut. Beungeut ku urang teu weléh diriksa jeung dipariksa. Lantaran naon? Lantaran beungeut sok jadi paneumbleuhan kaaéb. Hudang saré beungeut diheulakeun disibeungeutan. Suku najong gelas nepika peupeus, na atuh nu beureumna téh bet beungeut. Suku mah haré-haré baé, teu riuk-riuk, teu ngarasa boga dosa. Kitu upama angin maksa kaluar tina liang taeun, anu kudu dikumbah keur wudlu téh apan anggahota badan séjénna diantarana beungeut. Nya beungeut sok disebut pameunteun. Sabab sagala rupa nu nyangkaruk dina kalbu, nyamuni dina ati, sarta nyelempét dina haté, sanajan dibuni-buni, bakal katingali tina riuk jeung pamulu beungeutna. Jalma gering atawa boga kasusah, katingali tina beungeutna nu sepa konéas. Anu keur meunang kabungah, kagumbira atawa kasenang, bakal katangen tina keureut beungeutna nu marahmay. Upama geuneuk meuleukmeuk lir beusi atah beuleum, nuduhkeun yén éta jalma téh keur boga kakeuheul. Dina al-Quran digambarkeun kumaha kaayaan beungeutna jalma nalika madep ka Mantenna. Aya nu beungeutna ngeplak bodas, aya ogé nu hideung lestreng ditutupan ku kekebul. Anu ngeplak bodas bari sura-seuri, éta jalma téh keur meunang kasugemaan. Sabalikna nu hideung cakueum, tah ieu mah jalma nu nandangan katunggara.
Anu matak teu anéh dina usumna pamilihan umum saperti bulan kamari apan beungeut-beungeut caleg mani rapang diparajang sisi jalan. Rupana karasép jeung gareulis da meunang ngaluis. Sura-seuri supaya nyari, ambéh kataji. Terus dipapaésan ku rupa-rupa jangji nu matak giung nu linglung. Matak kajiret nu teu bisa nyingcet. Matak kabandang jalma nu teu boga luang. Tapi mudah-mudahan baé para calég téh tos ngareunteung. Ngeunteung dirina. Naha geus pantes jadi caleg atawa acan? Naha mampu pikeun nyieun aturan jeung ngajalankeunana? Naha geus siap pikeun ngalaksanakeun amanah rahayat, atawa saukur karesep? Kabawa ku caah, alatan hayang meunang upah, kairid ku cikiih alatan hayang meunang gajih? Wallohu ‘alam, lebah dinyana mah. Urang teu apal. Laut jero bisa diteuleuman, tapi haté jalma sanajan déét moal kakobét. Mung Gusti Alloh nyalira Anu Maha Uninga tur Maha Ningalikana sagala perkara mah. Sanajan nyamuni tur dibuni-buni ogé, tetep nembrak tur nonggérak. Manusa mah saukur bisa ngira-ngira tina riuk beungeutna.
Minangka rahayat nu mibanda hak pilih, nya dina milihna téh perlu asak-asak ngéjo bisi tutung tambagana. Komo deui dina milih pamingpin nagara mah. Pamingpin rahayat nu moal lila deui ku urang bakal dipilih. Rupina urang perlu ngeunteung. Ngeunteung ka mangsa nu ka tukang. Dina al-Quran seueur pisan nu tiasa dijadikeun eunteung. Boh nu hadéna atawa anu goréngna. Anu hadé saperti Nabi Sulaéman as. Anjeuna beunghar kacida, seueur élmu panemuna, tiasa cumarita jeung sato. Ogé ngawasa bangsa jin, tapi anjeuna henteu adigung kumulungkung, alias gedé hulu. Pon kitu deui Nabi Yusuf as. Anjeuna suksés dina mingpin nagara Mesir, sabagé buah tina kasabaran sareng katakwaanana. Ari nu goréngna, nyaéta saperti lalakon Firaon sabalad-balad. Kaom ‘Ad, Tsamud, kaom Luth, sareng kaom Nuh. Tah ieu mah sadayana ogé diancurkeun, taya anu disésakeun. Éta kaom téh leuwih kuat tibatan jalma-jalma jaman kiwari. Mangga wé uningakeun. Tong tebih-tebih ngadon ningali piramid di Mesir atawa Taj Mahal di India, di Bandung ogé teu kurang-kurang nu tiasa dijadikeun eunteung. Tingali wé Gedong Saté, apan nepi ka kiwari ogé masih kénéh perlénté. Matak tibelat haté. Tempat panganjrékanana gupernur nu nelah Gedong Pakuan, ogé masih kénéh akuan, moal éra mun katatamuan. Kitu deui Gedong Merdéka di jalan Asia Afrika ngajega tur percéka. Kaayaanana karuat teu régrog-régrog. Padahal umurna geus ratusan taun. Jigana urang moal sanggup nyieun wangunan samodél kitu, sanajan dibéré élmu anu leuwih ogé. Nyieun sakola waé acan bisa. Encan ogé diresmikeun geus runtuh mantén. Rumah sakit di Pameungpeuk Garut, tacan réngsé dipigawéna, mangsa di roris ku Pa Heriawan, katohyan loba témbokna nu barejad. Ieu nandakeun jalma-jalma baheula mah leuwih kuat tibatan manusa kiwari. Kuat tanagana, ogé kuat akhlakna. Henteu aya sugan, paku sasiki mah nu ngacleng. Teu aya semen nu nyeprét, céta anu ucrat-acrét. Jeung teu aya keusik ngulisik ngabilicit. Kabéhanana dipasangkeun.
Kiwari loba pamingpin nu miyuni eunteung. Pamingpin nu ngan saukur némbongkeun beungeutna wungkul. Rahayat saukur bisa ningali, belegbegna dina eunteung téa. Teu bisa ningali kana naon-naon nu aya disatukangeun éta eunteung. Kumaha kalakuanana. Kumaha kahirupan rumah tanggana. Kumaha akhlakna? Kabéh lebeng. Urang poékkeun. Jalaran kitu sangkan ieu nagara waluya, rahayatna teu sangsara, ceuk paribasana mah, hurip abdi waras gusti. Rahayawt senang, pamingpin amanah. Nya taya deui iwal ti dina milihna téh éstu leres-leres hasil tina ngeunteungan. Milihna kalayan bener, sanés kabeneran angot mun saukur dibebener mah. Anu kitu mah matak bahaya. Bisa-bisa urek ngait tikoro. Milih pamingpin téh disagédéngeun nu Muslim téh ogé jalma nu bisaeun, bisaan, sanés nu sok pabisa-bisa. Ogé jalma nu bener, beuneur, singer tur pinter, sanés anu pipinteranan sareng sanés nu resep minteran. Wallohu ‘alam. (BD).*